Koszty podatkowe siedziby firmy w mieszkaniu

Prowadzenie każdej firmy, oprócz spodziewanych zysków, wiąże się z koniecznością wydatków. Niezależnie od charakteru wykonywanej działalności, koszty stałe ponoszone przez każdego przedsiębiorcę obejmują zazwyczaj koszty wynajmu i/lub utrzymania siedziby firmy, koszty wynikające z zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz właściwego organu skarbowego, a także koszty związane z ponoszeniem innych wydatków niezbędnych do realizacji zamierzonych działań.

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych* (dotyczącą większości mikro- i małych przedsiębiorców), wydatki poniesione w celu osiągnięcia, zachowania lub zabezpieczenia źródła zysku firmy uznawane są za koszty uzyskania przychodów, zmniejszające jej przychód, w wyniku czego uzyskiwany jest dochód. Krótko rzecz ujmując, wszystkie koszty, bez poniesienia których funkcjonowanie firmy nie jest możliwe, możemy zaliczyć do tak zwanych kosztów podatkowych wpływających na wysokość dochodu firmy, od którego odprowadzany jest podatek. Jak je wyliczyć?

Wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą decyduje się na  zarejestrowanie firmy w zajmowanym przez siebie mieszkaniu w celu zmniejszenia wydatków związanych z jej utrzymaniem. Takie rozwiązanie wymaga wydzielenia jednego pomieszczenia lub dwóch (w zależności od potrzeb) bądź dokładne wyznaczenie powierzchni mieszkania przeznaczonej na wykonywanie działalności gospodarczej. Dzięki dokładnemu określeniu wykorzystywanej w tym celu przestrzeni, koszty związane z jej utrzymaniem (czynsz, media), określone w tym przypadku procentowo w stosunku do wykorzystywanej powierzchni, można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Decyzję o prowadzeniu firmy w lokalu mieszkalnym należy zgłosić w urzędzie gminy, na terenie której zarejestrowana jest działalność, w celu ustalenia wysokości stawki podatku od nieruchomości. Jest to istotne, ponieważ w przypadku zmiany sposobu użytkowania lokalu, która następuje gdy wskazane pomieszczenie w mieszkaniu lub wyznaczona powierzchnia wykorzystywana jest wyłącznie w celach związanych z prowadzoną działalnością, stawka podatku jest wyższa niż stawka przewidziana dla lokali mieszkalnych. Wysokość stawki podatku za każdy metr kwadratowy powierzchni użytkowej określa każda gmina w oparciu o obowiązujące na dany rok obwieszczenie Ministra Finansów w sprawie górnych stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych. Wydatki na poczet podatku od nieruchomości ponoszone przez przedsiębiorcę mogą być również zaklasyfikowane jako koszty uzyskania przychodu (warunkiem jest użytkowanie danej powierzchni wyłącznie dla celów firmy).

Kosztem podatkowym zmniejszającym wartość przychodu prowadzonej firmy jest również amortyzacja części mieszkania (musi być ono własnością przedsiębiorcy) przeznaczonej na prowadzoną działalność gospodarczą. Jeżeli na potrzeby firmy przeznaczamy i użytkujemy do pięćdziesięciu procent całkowitej powierzchni danego lokalu, stawka amortyzacyjna wynosi 1,5% w stosunku rocznym, jeśli natomiast wykorzystujemy ponad połowę powierzchni mieszkania, możliwe jest zastosowanie stawki w wysokości 2,5%, właściwej dla lokali niemieszkalnych.

*Ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 1991 Nr 80 poz. 350 z późn. zm.).